Bài viết tương đối dài, mời bạn click vào "tiêu đề" hoặc "đọc thêm..." để xem toàn bộ bài viết
I/ CHẨN ĐOÁN:
- Cứng hàm thường là triệu chứng đầu tiên.
- Mặt co cứng, cơ ức đòn chũm cứng như dây thừng.
- Sau đó co cứng toàn thân liên tục, có những cơn kịch phát nặng hơn. BN vẫn tỉnh.
Nguy cơ: co thắt thanh quản, co thắt cơ ngực – cơ hoành gây ngạt thở, ngừng tim.
Tiền sử: vết thương, gai đâm, nạo phá thai, tiêm bắp không vô khuẩn… viêm tắc mạch chi dưới hoại thư ở người đái tháo đường.
II/ XỬ TRÍ:
1. Mở khí quản và hô hấp nhân tạo: điều khiển oxy 40% liên tục trong 3-4 tuần. Cần chỉ định sớm khi có cứng cổ, khó nuốt, cảm giác co thắt lưng, thanh quản.
Chuẩn bị bằng: Dolargan 50mg dưới da, Atropin 0,5mg tĩnh mạch.
2. Chống co cứng:
Diazepam (valium) 2-8mg/kg tĩnh mạch hoặc qua ống thông dạ dày phối hợp với:
Phenobarbital 10mg/kg tĩnh mạch qua ống thông dạ dày.
Dolargan (Péthidine) 50mg có tiêm lại 6 giờ 1 lần.
Nếu đã dùng liều tối đa (valium 8mg/kg, dolargan 0,4kg, phenobarbital 0,6g) mà vẫn còn co giật co cứng, xanh tím, thêm:
- D tubocurarin hay gallamin (flaxedil, tricuran). D tubocurarin: 4ml (60mg) + 26ml dung dịch NaCl 0,9% truyền chậm tĩnh mạch bằng bơm điện, hoặc nhỏ giọt tĩnh mạch trong 250ml dung dịch glucose 5% VII giọt/phút trong 12 giờ, rồi cứ tiếp tục như vậy. Giảm dần liều D-tubocurarin 3-2ml nếu cơn giật bớt đi. Nếu BN dị ứng với tubocurarin, thay bằng:
- Gallanin (ống 40mg) 400-600mg/24 giờ nhỏ giọt tĩnh mạch. Nếu thỉnh thoảng cơn nặng xuất hiện, có thể tiêm nửa ống gallanin qua dây truyền. Giảm liều valium nhưng vẫn giữ liều phenobarbital.
Dùng curar trong 3 tuần rồi cho theo yêu cầu.
Không dùng curar cho BN trên 60 tuổi.
3. SAT và gamma-globulin người tăng miễn dịch:
SAT chỉ dùng khi phải mở rộng vết thương, nạo tử cung nơi không có phương tiện và phải phối hợp với corticoid và gamma-globulin người tăng miễn dịch 26.000-40.000 đv dưới da.
Giảm độc tố uốn ván: 1ml dưới da 3 lần cách nhau 15 ngày.
4. Phòng huyết khối phổi bằng Dicoumaron, aspirin, calciparin, fraxiparin.
5. Diệt khuẩn: rửa sạch và mở rộng vết thương, lấy mảnh kim loại nếu có, nạo tử cung nếu nghi ngờ sót rau. Nếu vết thương nhẹ đã lành thì thôi.
6. Chăm sóc BN:
- Nằm buồng yên tĩnh, vệ sinh thân thể, đặc biệt là mắt. Ăn lỏng qua ống thông dạ dày.
- Chế độ ăn 2000-2500 calo/ngày, 100g protid.
- Bảo đảm lượng nước đầy đủ bằng glucose 5%, 20% ngày 2-3 lít.
- NaCl 8-12g, KCl 3-4g/ngày.
- Truyền máu mỗi tuần 1 lần.
Đăng nhận xét